ေနာက္ သူလိုပဲ ဘယ္ေလာက္အပူခ်ိန္တိုးလာဖို႔ အပူဘယ္ေလာက္ လိုတယ္ဆိုတာကိုျပတဲ့ အၫႊန္းကိန္း တစ္ခု ရိွေသးတယ္။ အဲဒါကေတာ့ heat capacity. ဒါမွမဟုတ္ thermal capacity (C) တဲ့။ specific heat capacity နဲ႔ ဘာကြာလို႔လဲဆိုေတာ့ ဒီေကာင္က ေယဘုယ်သေဘာကို ေျပာတာ။ အေျခအေနတစ္ခုအတြက္ ေယဘုယ်သေဘာကို ေျပာတာ။ ဥပမာ ဒီေရပံုးထဲက ေရေတြ အပူခ်ိန္ 1 K တိုးလာဖို႔ လိုအပ္တဲ့အပူ၊ ဒါမွမဟုတ္ ဒီေရခြက္ထဲကေရေတြ အပူခ်ိန္ 1 K တိုးလာဖို႔ လိုအပ္တဲ့အပူဆိုၿပီး ေျပာတာတြက္တာ၊ တစ္နည္းအားျဖင့္ အေျခအေနတစ္ခုစီအတြက္ပဲ ေျပာတာ။ အဲဒါကို thermal capacity လို႔ ေခၚတယ္။ ဒီ့ထက္႐ွင္းေအာင္ ေျပာရရင္ mass ကို ထည့္မစဥ္းစားဘဲ ဒီအရာဝတၳဳထဲကို အပူဘယ္ေလာက္ထည့္လိုက္ရင္ အပူခ်ိန္ ဘယ္ေလာက္ တက္လာမလဲဆိုတာကို ေျပာတာ။ သူက အေျခအေနတစ္ခုစီ (mass တစ္ခုစီအတြက္) အတြက္ပဲ စဥ္းစားတာ။ (အေျခအေနေျပာင္းသြားရင္ mass မတူရင္ thermal capacity က ေျပာင္းသြားမယ္)
ဆိုပါစို႔ .. အေျခအေနတစ္ခုက ေရ 10kg၊ ေနာက္ အေျခ အေနတစ္ခုက ေရ 50kg ဆိုရင္ သူတို႔ အပူခ်ိန္ 1K တက္လာဖို႔ လိုအပ္တဲ့အပူ တူပါ့မလား၊ မတူႏိုင္ဘူး။ 10kg ဆိုတဲ့ေရကို အပူခ်ိန္ 1K တက္လာဖို႔ အပူ 41690 J လိုမယ္။ 50kg ဆိုတဲ့ေရကို 1K တက္လာဖို႔ အပူ 208450 J လိုမယ္ (10kg ထက္ ၅-ဆ ပိုလိုမွာေပါ့)။ ဒီေတာ့ ပထမအေျခအေနအတြက္ thermal capacity ကို 41690 J K-1 လို႔ ေျပာမယ္။ ဒ ုတိယေကာင္အတြက္ thermal capacity ကို 208450 J K-1 လို႔ေျပာမယ္။ ေရေတာ့ ေရပဲေနာ္။ ေရရဲ႕ specific heat capacity ကေတာ့ ေျပာင္းမွာမဟုတ္ဘူး။ အေျခအေနကြာလို႔ (mass ကြာလို႔) thermal capacity က ေျပာင္းသြားတယ္။
တစ္ခြန္းတည္းေျပာရရင္ specific heat capacity ဆိုတာက အရာဝတၳဳရဲ႕ ပင္ကိုဂုဏ္သတၱိ။ လံုးဝမေျပာင္းဘူး။ thermal capacity ဆိုတာက အေျခအေနတစ္ခုအတြက္ပဲ စဥ္းစားတာ။ ဒါေၾကာင့္ ေျပာင္းတယ္။ သခၤ်ာအီေကြး႐ွင္းအရဆို -
C = Δ Q / ΔT
ယူနစ္ကေတာ့ kcal K-1 နဲ႔ Sl unit က J K-1 ေပါ့။
thermal capacity ဆိုတာ mass ကို ထည့္မစဥ္းစားဘူး၊ ဆိုေတာ့ mass နဲ႔သာ ျပန္စားလိုက္ရင္ အဲဒီ္အရာဝတၳဳရဲ႕ specific heat capacity ကို ျပန္ရမွာေပါ့။ ဥပမာ အထက္မွာ ေျပာခဲ့တဲ့ 41690# K1 တို႔၊ 208450# K1 တို႔ကို သူတို႔ရဲ႕ mass ေတြ 10kg, 50kg ေတြနဲ႔ ျပန္စားလိုက္ရင္ ေရရဲ႕ specific heat capacity ကို ျပန္ရမွာေပါ့။ ဒါေၾကာင့္ specific heat capacity - c နဲ႔ thermal capacity - C တို႔ရဲ႕ ဆက္သြယ္ခ်က္က -
** M ကို mass per mole လို႔ ေျပာလို႔ မ်က္စိလည္မသြားနဲ႔။ တစ္ခြန္းတည္းေျပာရရင္ mass ပါပဲ။ 1 mol မွာ ရိွတဲ့ mass လို႔ ေျပာတာ။ အဲဒါဆို C ကလည္း 1 mol အတြက္ပဲျဖစ္မယ္ .. J mol-1 K-1 ေပါ့။