Temperatureကို တိုင္းတဲ့ ယူနစ္သံုးမ်ိဳးရွိသလို အပူ(heat)ကိုတိုင္းတဲ့ ယူနစ္သံုးမ်ိဴးလည္းရွိတယ္။(အပူခန္းကို ေက်ာင္းသားေတြမ်က္စိေနာက္တာ အဲ့တာေတြေၾကာင့္လည္းပါတယ္)ကိုင္းမ်က္စိေတာ့မေနာက္နဲ႔...သံုးေလးမ်ိဳးဆိုေတ့ာလည္း သံုးေလးမ်ိဳးမွတ္ရမွာေပါ့။ၿပီးေတာ့ ယူနစ္ေတြမ်ားတဲ့အတြက္ေတာ့ ေၾကာက္စရာမလိုဖူး၊ပုစာၦမတြက္ခင္ သတိထားဖို႔ပဲလိုတယ္။ဘယ္ယူနစ္က ဘယ္အုပ္စုထဲက၊ဘယ္ယူနစ္နဲ႔တြက္ရင္ အေျဖဘယ္နွစ္မ်ိဳးရတယ္...ဒါေလးကိုပဲ သတိထားပါ။Uကိုင္းယူနစ္အေၾကာင္းျပန္သြားမယ္။
အပူနဲ႔ပတ္သတ္လို႔ အေစာဆံုးေပၚခဲ့တဲ့ ယူနစ္က ကယ္လိုရီ(calories)ပဲ။လက္ေတြ႕အသံုးအမ်ားဆံုးယူနစ္လည္း ျဖစ္တယ္။ကီလိုကယ္လိုရီ(kilo calories)နဲ႔
အမ်ားဆံုးသံုးၾကတယ္။(ကီလိုကယ္လိုရီဆိုတာ ၁၀၀၀ကိုေျပာတာ 1kcal=1000calေပါ့။ကယ္လိုရီယူနစ္က ေသးလို႔ ကီလိုကယ္လိုရီယူနစ္ကိုသံုးတာ)ၿပီးေတာ့ ဒီယူနစ္က
မင္းတို႔နဲ႔ရင္းနွီးကြၽမ္း၀င္တဲ့ ယူနစ္လည္းျဖစ္တယ္။အစားအေသာက္ေတြမွာပါတတ္တယ္ေလ..ဘယ္ေလာက္ကယ္လိုရီရွိတယ္ဆိုၿပီး။ဒါေပမယ့္ တကယ့္တကယ္က
အစားအေသာက္ေတြမွာပါတဲ့ ကယ္လိုရီက အပူ(heat)ကို ၫႊန္းမေပးတတ္ဖူး။တကယ့္အစားစာေတြနဲ႔ chemical bondထဲမွာပါတဲ့ energyကို ၫႊန္းထားတာ။ေရးရင္လည္း
Cအႀကီးနဲ႔ (cal)လို႔ေရးရတယ္။တစ္ခ်ိဳ႕ကလည္း
food caloriesလို႔သံုးတယ္။တန္ဖိုးအားျဖင့္ ကီလို ကယ္လိုရီနဲ႔အတူတူပဲ။1 Food Calorie=1 kilo Calorie=1000 calories ေပါ့။ဒါက ဗဟုသုတအေနနဲ႔ေျပာတာ။
ေနာက္ထပ္အေစာဆံုးေပါခဲ့တဲ့ ယူနစ္ကေတာ့ အဂၤလိပ္ေတြသံုးခဲ့တဲ့ ယူနစ္ပဲ။British Thermal Unit -btu လို႔ေခၚတယ္။(တစ္ခ်ိဳ႕က BTUလို႔အႀကီးနဲ႔ေရးတယ္)ဒါေပမယ့္သိတဲ့ အတိုင္းပဲ British systemက ဆယ္လီစနစ္ကို
အေျခခံထားတာ မဟုတ္ေတ့ာ တြက္ရတာ ပိုၿပီး လက္၀င္တယ္။တိက်မုွအားနည္းတတ္တယ္။ဒါေၾကာင့္ ဒီယူနစ္ကေတာ့ အခုခ်ိန္မွာ ေတာ္ေတာ္ အသံုးနည္းသြားၿပီ။
ေနာက္ထပ္အေရးႀကီးဆံုး ယူနစ္ကေတာ့ ဂ်ိဳး(joule-J)ပဲ။ဒီယူနစ္ကို မင္းတို႔ေကာင္းေကာင္းသိပါတယ္။Work and Energyအခန္းမွာ ေတြ႕ရမယ့္ ယူနစ္၊work နဲ႔energyတို႔ရဲ႕ ယူနစ္ေလ။ဘယ့္နဲ႔လုပ္ အပူရဲ႕ယူနစ္က work/energyတို႔ရဲ႕ ယူနစ္ျဖစ္ရလဲဆိုတာ ရွင္းပါတယ္ေ နာ္။အပူဆိုတာ စြမ္းအင္တစ္မိ်ဳးကိုး..ဒါေၾကာင့္အပူရဲ႕ယူနစ္ဟာ work/energyတို႔ရဲ႕ ယူနစ္ျဖစ္လို႔ရတယ္။ဒီေတာ့ အပူရဲ႕ယူနစ္က Joule ေနာက္ျပန္ခ်င္ရင္ ft-lb ၊erg တို႔နဲ႔ပါ ျပလို႔ရတယ္။(အဲ့ဒါေတြကလည္း work/energyတို႔ရဲ႕ ယူနစ္ေတြပဲေလ)လြယ္လြယ္မွတ္ခ်င္ရင္ အပူရဲ႕ယူနစ္ေတြက cal,BTU+အလုပ္နဲ႔ စြမ္းအင္တို႔ရဲ႕ ယူနစ္ေတြေပါ့။အဲ့ေတာ့ မင္းတို႔အေနနဲ႔ ဒီေလာက္ယူနစ္အမ်ားႀကီး ကြၽန္ေတာ္တို႔ ဘယ္ပုစာၦေတြမွာ ဘယ္ယူနစ္ေတြသံုးရမလဲလို႔ ေခါင္းကိုက္သြားနိုင္တယ္။မကိုက္နဲ႔ အဓိက ယူနစ္ကေတာ့ (cal)နဲ႔ joule(J)ပဲ။ပုစာၦေတြမွာ ဒီနွစ္ခုကိုပဲ အဓိက သံုးမယ္။ဒါေၾကာင့္အဲ့ဒီယူနစ္ေတြရဲ႕ဆက္သြယ္ခ်က္ကို သိထားတာမယ္။
1cal=4.184J (or) 1kcal = 4184J
ေနာက္ Btuနဲ႔ J,calနဲ႔ဆက္သြယ္ခ်က္ကိုလည္း သိထားရမယ္။
1Btu=1055J (or) 1Btu=3.96 kcal